Historia połanieckiego herbu

Grafika: Polaniec.net

Herb (nazwa przyjęta z niem. Erbe “dziedzictwo”) – znak rozpoznawczo-bojowy, wywodzący się z symboliki heroicznej lub znaków własnościowych, od XII w. ustalany według ścisłych reguł heraldycznych, pełniący funkcję wyróżnika osoby stanu rycerskiego, później szlacheckiego, także rodziny, rodu, organizacji kościelnej, mieszczańskiej bądź cechu rzemieślniczego, korporacji, miasta, jednostki podziału terytorialnego lub państwa (wikipedia.pl).

18 lipca 1264 roku Bolesław Wstydliwy potwierdził przywileje miasta Połańca nadając dziedziczne wójtostwo Mikołajowi, synowi Bartłomieja. Połaniec zawsze szczycił się swoją bogatą historią, świętując kolejne jubileusze. Poniżej przedstawiamy jak zmieniał się herb naszego miasta na przestrzeni wieków.

Miasto i Gmina Połaniec mają prawo do posiadania własnego herbu i chorągwi samorządowej – tak zdecydowali radni na sesji w dniu 28 maja 1998. Po wcześniejszym zasięgnięciu opinii Polskiego Towarzystwa Weksykologicznego w Warszawie połanieccy rajcowie zatwierdzili barwy reprezentacyjne gminy oraz wzory herbu i chorągwi. Historyczny herb Połańca, wzorowany na najstarszej znanej pieczęci pochodzącej z początków panowania Kazimierza Wielkiego należy do najstarszych herbów w Polsce.

Pieczęć ta przedstawia orła w koronie, trzymającego w szponach róg myśliwski. Jednak współcześni heraldycy i historycy twierdzą, że połaniecki orzeł (książęcy) nie powinien mieć korony, a róg myśliwski winien mieć barwę czarną, a nie brązową, jak bywa to niekiedy przedstawiane. Barwa brązowa nie występuje w heraldyce polskiej. PTW zaproponowało, aby herb Połańca, miasta lokowanego powtórnie w 1264 roku przez Bolesława Wstydliwego posiadał następujące barwy: białą /orzeł/, czerwoną /tarcza/, czarną /róg/. Z barw herbowych wywodzi się barwy miasta, które należy traktować jako odrębny symbol. Można ich używać jako elementów dekoracyjnych i rozpoznawczych na drukach oficjalnych, otokach czapek straży miejskiej itp.

Herb własny. Wg odcisku piętnastowiecznej pieczęci miejskiej na dokumencie z 1449 r. Herb przedstawia w polu czerwonym białego orła królewskiego trzymającego w szponach okuty złotem czarny róg myśliwski z rzemieniem opadającym w dół. Kompozycja nawiązuje do osoby monarchy, założyciela miasta oraz do puszczańskiego charakteru okolicy.

 

Rekonstrukcja herbu wg odcisku pieczęci miejskiej na dokumencie z 1535, przedstawiająca kompozycję z orłem książęcym.

 

Rekonstrukcja herbu wg odcisku pieczęci miejskiej na dokumencie z 1779 r., przedstawiająca kompozycję z orłem ukoronowanym i odwrotnie wygiętym rogiem myśliwskim.

 

Rekonstrukcja herbu wg odcisku pieczęci miejskiej na dokumencie z XVIII w., przedstawiająca w polu czerwonym białego orła królewskiego trzymającego w szponach złote jabłko i berło. Poniżej okuty złotem czarny róg myśliwski.

 

Wyjątkowa kompozycja herbu z 1847 r. przedstawiająca: w polu czarnym złotego jelenia i gwiazdę pięcioramienną. Według lokalnych podań dodanie w kompozycji gwiazdy nawiązywać ma do nocnych polowań królewskich w okolicznej puszczy (odmienność tego herbu w stosunku do pozostałych może wzbudzać zastrzeżenia co do autentyczności tej informacji).

 

Herb znaleziony w dokumentach archiwalnych Towarzystwa Kościuszkowskiego w Połańcu.

 

Herb Połańca z lat 70-tych.

 

Obecny herb miasta zatwierdzony uchwałą Rady Miejskiej w Połańcu z dnia 28 maja 1998 r. Herb Połańca według przekazów historycznych wyobraża orła białego wspartego szponami na myśliwskim rogu, gdzie tło tarczy koloru czerwonego, orzeł biały, róg czarno-złoty.

 

Źródło: Towarzystwo Kościuszkowskie w Połańcu
www.polaniec.net