W tym roku będziemy obchodzić okrągłą 230. rocznicę Ogłoszenia Uniwersału Połanieckiego oraz 760. rocznicę potwierdzenia praw miejskich, co sprawia, że tegoroczne uroczystości nabiorą jeszcze większego wymiaru historycznego. Te ważne daty będą okazją do refleksji nad historią miasta, ale także do celebrowania osiągnięć oraz dziedzictwa kulturowego. Potwierdzenie nadania praw miejskich jest historycznym wydarzeniem mającym swój początek w dniu 18 lipca 1264 r., kiedy to książę Bolesław Wstydliwy (1226–1279) potwierdził nadanie Połańcowi statusu miejskiego i przekazał przywilej wójtowi połanieckiemu Mikołajowi, synowi Bartłomieja. Połaniec znajdował się wówczas w pierwszej dziesiątce miast, które otrzymywały przywileje w Małopolsce a wśród trzydziestu kilku, które je uzyskały w XIII wieku.
Możliwe, że dzieło organizowania miasta powierzono wójtowi Bartłomiejowi, ale nie zdołał on doprowadzić go do końca, gdyż przeszkodziły temu najazdy tatarskie. Z tego też względu rok 1264 przyjmować należy wyłącznie jako umowną datę lokacji Połańca, mając jednak świadomość, że historia naszej “małej Ojczyzny” jest o wiele bogatsza i starsza. Z przyznaniem przywileju wójtowi Mikołajowi Bartkowicowi wiąże się dynamizacja rozwoju Połańca, który rozpoczął szybszą ekspansję na terenie sąsiadującym z dawnym grodem. Osada została przeniesiona na nowe miejsce, położone na południowym zachodzie od grodu nad rzeką Czarną, gdzie m.in. wytyczono rynek i wzniesiono nowy kościół.
Zobacz fragment przywileju Bolesława Wstydliwego dla Połańca z 1264 r. w wersji polskiej
Zapraszamy do przeczytania fragmentu przywileju wydanego dla połanieckich mieszczan przez księcia krakowskiego i sandomierskiego Bolesława V Wstydliwego. W...
Połaniec doświadczył utraty praw miejskich w następstwie represji carskich po powstaniu styczniowym 1 czerwca 1869 r. Rosyjskie ustawodawstwo polegało wówczas na ograniczaniu praw mniejszych osad, które “oficjalnie” nie spełniały założonej liczby mieszkańców. Połaniec, razem z innymi 333 miastami Królestwa Polskiego, uznano za osadę, a tak naprawdę odebrano mu prawa miejskie jako formę represji za udział mieszkańców w walce o niepodległość w powstaniu styczniowym (zemsta cara Aleksandra II Romanowa).
Mimo tej trudnej historii, mieszkańcy Połańca nieustannie dążyli do odnowienia swojego statusu, co w końcu udało się osiągnąć w 1980 roku po 111 latach. Kamień z pamiątkową tablicą znajdujący się na Placu Uniwersału Połanieckiego stanowi nie tylko świadectwo wytrwałości mieszkańców, ale także symbol nowego początku.
Planowane przez władze miejskie obchody w tym roku z pewnością będą celebrować historyczne wydarzenie z 1264 roku. W programie uroczystości znajdą się wydarzenia mające na celu przypomnienie mieszkańcom o bogatej historii miasta oraz podkreślenie wyjątkowej tożsamości Połańca jako miejsca, które nigdy nie zapomniało i nie zapomni o swoim dziedzictwie i dumie. O szczegółach będziemy informować na łamach naszego portalu.
Jubileusz 760. rocznicy nadania praw miejskich Połańcowi będzie zatem nie tylko czasem refleksji, ale i świętowania historii miasta, które mimo upływu lat, nadal tętni życiem i rozwojem, pamiętając o swoim bogatym dziedzictwie.
Napisz do Nas
