Zapraszamy do przeczytania lub odsłuchania ciekawostki historycznej – relacji z obchodów rocznicowych Konstytucji 3 maja w Połańcu w 1930 r. która ukazała się na łamach czasopisma “Słowo” z 14 maja 1930 r. w dziale informacji z województwa na str. 4. Obchody rocznicowe w Połańcu nie tylko przypomniały o tradycji i historii polskiej, ale również zjednoczyły społeczność lokalną w duchu patriotyzmu i dumy z przynależności do wielkiej rodziny narodu polskiego. Był to dzień pełen wzruszeń, radości i wspólnego świętowania, który na długo pozostał w pamięci mieszkańców Połańca.
“UROCZYSTOŚCI KU CZCI KONSTYTUCJI
3 MAJA”
Tekst: S.N.N.
“Słowo”, 14 maja 1930 r. R. 9, nr 110
Dziś, kiedy cała Polska obchodzi rocznicę Konstytucji i nasz stary Połaniec przypomniał sobie, że i on – stary polski gród, niegdyś siedziba kasztelanów i chorążych, powinien choć raz do roku dać znać o sobie, przypomnieć, że jeszcze istnieje, że czuje i pamięta tradycję polską i że w tym dniu uroczystym chce i swój głos przyłączyć do ogólnego zgodnego chóru głosów miast, miasteczek i wsi polskich.
Uprzytomnił sobie dziś Połaniec, że to on właśnie ma największe prawo i obowiązek dzień dzisiejszy uroczyście obchodzić, bo właśnie w tym samym Połańcu Wielki nasz Wódz i Naczelnik, Tadeusz Kościuszko odczytał swój historyczny uniwersał, w którym wzywał naród cały do walki z wrogiem, do obrony kochanej Ojczyzny przed ostatecznym zamachem najeźdźców wzywał cały naród Polski, bez różnicy stanów do braterskiej spoistości i zgody, do rozpoczęcia nowego życia, opartego na zasadach Nowej Konstytucji 3 maja.
To też jak sam Połaniec, tak i okoliczne wsie stawiły się tłumnie na tę uroczystość.
Uroczystość rozpoczęła się nabożeństwem w parafialnym kościele. Ks. proboszcz Teodor Janowski odprawił sumę, podczas której prefekt ks. Wł. Cyna wygłosił okolicznościowe kazanie. Zaznaczył dwoisty charakter dzisiejszego święta kościelny i narodowy, wzywając całe społeczeństwo do zgodnego zjednoczenia się u stóp Królowej Korony Polskiej, Opiekunki i Orędowniczki Narodu Polskiego.
Po skończonym nabożeństwie wyruszyła procesja do pobliskiego kopca Kościuszki.
Za procesją podążały szkoły miejscowe i okoliczne, oddział ochotniczej straży ogniowej, hufiec, przygrywała orkiestra, śpiewał chór.
Na kopcu pierwszy przemawiał p. Antoni Punzet, po nim p. Bronisław Knothe. Na zakończenie uroczystości wieczorem odbyła się akademia w szkole, przemawiał tu ks. Wł. Cyna.
Wszyscy mówcy w pięknych i treściwych mowach wyjaśnili doniosłość znaczenia Majowej Konstytucji w dziejach narodu polskiego, podkreślając, że zasady ujęte w niej doprowadziły Polskę do odzyskania niepodległości, wzywając cały naród, wszystkie stany do zgodnej pracy nad odbudową naszej Kochanej – Wielkiej Ojczyzny. Deklamacjami, śpiewem i tańcami dzieci szkolne zakończyły akademię.
Należy w tym miejscu złożyć serdeczne Bóg zapłać całemu zespołowi sił nauczycielskich za organizację obchodów, a p. Punzetowi szczególną wdzięczność za jego pracę nad dziećmi, biorącymi udział w akademii.
Autor: S. N. N.