18 czerwca obchodzimy Międzynarodowy Dzień Przeciwdziałania Mowie Nienawiści, który został ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w celu promowania dialogu międzyreligijnego i międzykulturowego oraz przeciwdziałania mowie nienawiści. Dzień ten ma na celu zwrócenie uwagi na problem mowy nienawiści, która jest wszechobecna we współczesnym świecie i stanowi zagrożenie dla wielu społeczności.
Mowa nienawiści, zgodnie z definicją Komitetu Rady Europy, obejmuje każdą formę wypowiedzi, która propaguje, usprawiedliwia lub rozpowszechnia nienawiść rasową, ksenofobię, antysemityzm lub inne formy nienawiści oparte na nietolerancji. Nienawistne wypowiedzi mogą przyjmować różne formy, od słownej agresji po negatywnie nacechowane grafiki, memy czy filmy. W dzisiejszych czasach Internet jest głównym kanałem, przez który mowa nienawiści się szerzy, co potęguje problem ze względu na pozorną anonimowość jego użytkowników.
Społeczna akceptacja mowy nienawiści prowadzi do utrwalania stereotypów i uprzedzeń, które mogą przerodzić się w przestępstwa z nienawiści. Hejterskie komentarze, nawet skierowane do jednej osoby, dotykają całe grupy ludzi, co czyni ten proceder bardziej dotkliwym społecznie. Niestety, w polskim systemie prawnym brak jest odrębnej regulacji dotyczącej mowy nienawiści, jednak istnieją przepisy, które umożliwiają walkę z tym zjawiskiem, takie jak artykuły 256 i 257 kodeksu karnego.
Art. 256 kodeksu karnego penalizuje propagowanie totalitarnych ustrojów i nawoływanie do nienawiści, natomiast art. 257 przewiduje karę za publiczne znieważanie osób ze względu na ich przynależność narodową, etniczną, rasową czy wyznaniową. Dodatkowo inne przepisy kodeksu karnego, takie jak groźba karalna, uporczywe nękanie, zniesławienie i znieważenie, również są narzędziami w walce z mową nienawiści.
Obchody Międzynarodowego Dnia Przeciwdziałania Mowie Nienawiści przypominają, że nienawiść i hejt nie mają żadnego usprawiedliwienia. U ich podłoża często leży brak wiedzy, niskie poczucie własnej wartości oraz strach przed innością. Powielanie nienawistnych treści, udostępnianie szyderczych tekstów czy memów to akceptacja hejtu i nakręcanie spirali nienawiści. Nienawiść może prowadzić do tragicznych konsekwencji, takich jak izolacja społeczna, depresja czy nawet próby samobójcze.
Rola rodziców, nauczycieli i szkół w przeciwdziałaniu mowie nienawiści
W kontekście edukacyjnym, szkoły odgrywają kluczową rolę w kształtowaniu postaw młodych ludzi. To właśnie w murach szkolnych dzieci uczą się współpracy, szacunku i tolerancji. Nauczyciele, jako bezpośredni przewodnicy po ścieżkach edukacji, mają ogromny wpływ na rozwój uczniów. Ich zadanie nie kończy się na przekazywaniu wiedzy – równie ważne jest kształtowanie charakteru i postaw społecznych.
Nauczyciele powinni aktywnie przeciwdziałać mowie nienawiści w szkole, reagując na każdy jej przejaw. Działania te mogą obejmować zarówno bezpośrednie interwencje w przypadku zauważenia hejtu, jak i prowadzenie programów edukacyjnych, które promują szacunek i zrozumienie dla inności. Ważne jest, aby uczniowie mieli świadomość konsekwencji swoich słów i czynów oraz byli zachęcani do wyrażania swoich opinii w sposób konstruktywny i pełen szacunku.
Równie istotną rolę w przeciwdziałaniu mowie nienawiści odgrywają rodzice. To w domowym zaciszu dzieci uczą się podstawowych wartości i norm społecznych. Rodzice powinni dawać dobry przykład, zwracając uwagę na język, jakim posługują się w obecności dzieci. Ich postawa i reakcje na różnorodność mają ogromny wpływ na to, jak dzieci będą postrzegać innych ludzi.
Rodzice powinni również reagować na wszelkie przejawy hejtu, z jakimi ich dzieci mogą się spotkać – zarówno jako ofiary, jak i jako autorzy. Ważne jest, aby nie być obojętnym na hejt w wykonaniu własnych dzieci. Konsekwentne wyjaśnianie, dlaczego mowa nienawiści jest szkodliwa, oraz wskazywanie alternatywnych, pozytywnych form komunikacji, może przynieść długofalowe korzyści.
Międzynarodowy Dzień Przeciwdziałania Mowie Nienawiści przypomina nam, że każdy z nas ma rolę do odegrania w tworzeniu bezpiecznego i szanującego się społeczeństwa. Szkoły i nauczyciele, we współpracy z rodzicami, mogą skutecznie kształtować młode pokolenie, które będzie odporne na pokusy nienawiści i hejtu. Wspólne działania i edukacja są kluczem do budowania świata, w którym różnorodność jest źródłem siły, a nie powodem do podziałów.
Dziękujemy za przeczytanie artykułu. Chcesz podzielić się ciekawym newsem lub zaproponować temat? Skontaktuj się z nami, pisząc maila na adres: ✉️ redakcja@polaniec.com.pl
