W roku 1984, z okazji obchodów 190. rocznicy ogłoszenia Uniwersału Połanieckiego, mieszkańcy Połańca postanowili uczcić pamięć o Tadeuszu Kościuszce poprzez stworzenie Galerii Kościuszkowskiej. Inicjatywa ta miała na celu uhonorowanie bohatera narodowego, który odegrał kluczową rolę w historii Polski i przyczynił się do walki o niepodległość.
- Galeria Kościuszkowska w Połańcu powstała w 1984 roku z inicjatywy mieszkańców miasta.
- Galeria gromadzi eksponaty związane z życiem i działalnością Tadeusza Kościuszki.
- Ponadto w galerii można znaleźć eksponaty archeologiczne z wykopalisk w Zawadzie i Łęgu.
- W galerii znajdują się również reprodukcje dzieł malarskich z czasów insurekcji.
- Galeria jest ważnym miejscem edukacji historycznej i patriotycznej dla lokalnej społeczności.
- Obiekt współcześnie kontynuuje misję pielęgnowania pamięci o Kościuszce.
* * *
Wstępną pracę organizacyjną nad powstaniem Galerii Zarządzeniem Nr 25 Naczelnika Miasta i Gminy w Połańcu Zdzisława Owczarka z dnia 7 lipca 1983 r. podjął Mieczysław Tarnowski jako Przewodniczący Komitetu Obchodów 190. rocznicy ogłoszenia Uniwersału Połanieckiego, nauczyciel Szkoły Podstawowej w Połańcu. Jego zaangażowanie i pasja do historii Kościuszki oraz lokalnego dziedzictwa przyczyniły się do mobilizacji społeczności lokalnej do działania. Zespołem do spraw organizacji uroczystości, Sesji i Galerii Kościuszkowskiej kierował przewodniczący Kazimierz Warchałowski. Dzięki determinacji oraz wsparciu wielu entuzjastów historii i kultury udało się zrealizować projekt stworzenia Galerii Kościuszkowskiej. Zabiegi o stworzenie galerii poparła Anna Kochan – Dyrektor Wydziału Kultury Urzędu Wojewódzkiego w Tarnobrzegu przeznaczając na ten cel dotację dla Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w Połańcu, który przejął patronat nad dalszą organizacją.
Organizacją i przygotowaniem galerii do otwarcia zajęły się następujące osoby: Grażyna Mróz, Teresa Kotlarz, Barbara Stępień, Leszek Mas, Kazimiera Majka, Henryka Serek, Wiesława Matusiewicz, Helena Małkiewicz, Anna Warchałowska, Teresa Dąbrowska, Dyrekcja i młodzież połanieckiej Szkoły Podstawowej i Zawodowej.

Otwarcie Galerii Kościuszkowskiej miało miejsce 13 października 1984 roku. Pierwsze prace związane z galerią zostały wykonane przez artystów plastycznych z Pracowni Sztuk Plastycznych w Tarnobrzegu. Wśród twórców znajdowali się m.in. Szczepan Siudak – popiersie Bartosza Głowackiego, Roman Barszczewski – popiersie gen. Zajączka, Stanisław Magdziak – dwa popiersia Tadeusza Kościuszki, Kazimiera Myk-Magdziak – popiersie Hugo Kołłątaja, Ryszard Gancarz – dwa obrazy olejne pt. “Kościuszko pod Racławicami”, Stanisław Popek – płaskorzeźba Madalińskiego, Andrzej Karwat – obraz olejny pt. “Kosynierzy”, Aleksandra Karwat – obraz olejny pt. “Kościuszko wśród chłopców”, Maria Luścińska – obrazy olejne pt. “Tadeusz Kościuszko”, “Dworek na Mereczowszczyźnie”, Adam Myjak – makieta pomnika Tadeusza Kościuszki. W 1989 roku do Galerii Kościuszkowskiej został włączony obraz olejny pt. “Kościuszko na koniu” autorstwa Bogusławy Mas.

Z okazji 200 rocznicy ogłoszenia Uniwersału Połanieckiego została zorganizowana wystawa pt. “Kościuszko w dokumencie archiwalnym”. Zostały w niej zaprezentowane kserokopie dokumentów dotyczących działalności Tadeusza Kościuszki oraz okresu insurekcji. Wystawę wzbogaciła także ekspozycja reprodukcji Panoramy Racławickiej, portretów wodzów powstania kościuszkowskiego oraz rysunków przedstawiających uposażenie kościuszkowców. Do zbiorów Galerii została również włączona piękna stara litografia W. Walkiewicza przedstawiająca portret Tadeusza Kościuszki. Eksponaty Galerii Kościuszkowskiej wzbogaca także pokaźna kolekcja medali okolicznościowych i dość duży księgozbiór dotyczący tematyki kościuszkowskiej.
Aktualnie Galeria Kościuszkowska w Połańcu może poszczycić się bogatą kolekcją eksponatów, która obejmuje także pokaźną kolekcję medali okolicznościowych oraz znaczący księgozbiór poświęcony historii i tematyce związanej z Tadeuszem Kościuszką. Galeria obfituje również w reprodukcje dzieł malarskich z czasów insurekcji kościuszkowskiej.
Kto chce zgłębić historię królewskiego miasta Połańca ma możliwość zobaczenia eksponatów z czasów najdawniejszych od prehistorycznych po wczesne średniowiecze i obejrzeć je w przeszklonych gablotach Galerii Kościuszkowskiej. Przedmioty pochodzą z prac wykopaliskowych w związku z budową elektrowni z lat 70. W ramach tych prac przebadano m.in. wielokulturowe stanowisko w Zawadzie i Łęgu. Wykopaliska podjęto po raz drugi w 1991 roku, przy okazji budowy oczyszczalni ścieków. Za wyposażenie Galerii Kościuszkowskiej w 1993 r. w eksponaty archeologiczne odpowiedzialna była dr Bolesława Chomentowska i dr Jan Michalski z Uniwersytetu Warszawskiego.
Galeria Kościuszkowska w Połańcu znajduje się w Centrum Kultury i Sztuki w Połańcu przy ul. Czarnieckiego 5. Stała się miejscem, gdzie zgromadzono liczne eksponaty związane z życiem i działalnością Tadeusza Kościuszki. Wśród nich znalazły się dokumenty, pamiątki, obrazy oraz inne przedmioty z epoki, które ilustrują jego znaczenie dla historii Polski. Dzięki Galerii, mieszkańcy i turyści mogą lepiej poznać sylwetkę tego wybitnego bohatera oraz poznać kontekst historyczny, w jakim działał. Od momentu otwarcia Galerii Kościuszkowskiej w Połańcu, stała się ona ważnym miejscem edukacji historycznej i patriotycznej dla lokalnej społeczności. Dzięki wsparciu wielu osób zaangażowanych w jej powstanie, Galeria współcześnie kontynuuje misję pielęgnowania pamięci o Tadeuszu Kościuszce i propagowania wartości, jakie reprezentował. Poprzez Galerię Kościuszkowską, pamięć o naszym wielkim bohaterze oraz historii Połańca od czasów najdawniejszych jest podtrzymywana i przekazywana kolejnym pokoleniom. A może kiedyś Galeria zamieni się w Muzeum ? : ) Czas pokaże. Trzymamy kciuki za dalszy rozwój tego ważnego miejsca pamięci i edukacji!
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.
Bądź na bieżąco! Obserwuj nas na Facebooku.