Zapraszamy do przeczytania lub odsłuchania fragmentu transkryptu z ciekawej relacji ks. Wawrzyńca Sieka, który w swojej książce pt. “Opis historyczny miasta i parafii Staszów” (data wydania 1918 r.) zdał krótką relację na temat pobytu Tadeusza Kościuszki w Połańcu w 1794 r. Informacje uzupełniamy ciekawymi mapkami z Biblioteki Narodowej oraz komentarzem Towarzystwa Kościuszkowskiego z Połańca.
Ks. Wawrzyniec Siek: ” [ … ] W 1794 roku T. Kościuszko po zwycięstwie odniesiony, 4 kwietnia pod Racławicami nad jenerałem Tormasowem – przez Staszów z 3 tysiącami piechoty, 1200 jazdy, 300 kosynierami i 12 armatami pospieszył pod Połaniec. Stanął na Podskalu przy Wiśle – gdzie była główna przeprawa. Tu uszykowali się – żeby bronić przejścia zabiegającym mu wojskom rosyjskim.
Piszący jako wikariusz połaniecki w 1889 r. wraz z ks. Apolinarym Knothem proboszczem zabrali z domu Murczkiewicza na Podskalu drewniany fotel świńską skórą obity, na którym siadywał Kościuszko i szybę – na której diamentem Kościuszko napisał litery: T.K. Te pamiątki złożono w skarbcu kościelnym – w czasie pożaru tegoż roku spaliły się.
Tu Kościuszko z korpusem jenerała Denisewa i Chruszczewa stoczył 3 potyczki. 29 kwietnia wojska rosyjskie przedarły się przez Wisłę. – Starli się pod Połańcem. Kościuszko ustąpił pod Staszów. Mimo że im głód dokuczał i, mimo że trudna była sprawa z nieregularnym i niekarnym wojskiem – Kosciuszko zwyciężył.
Adam książę Czartoryski syn Aleksandra dziedzica dóbr Staszów Kościuszce ofiarował 37 armatek różnej wielkości i 6368 granatów wartości 54 tysiące 83 złote.
Zamek w Rytwianach pobudował Wojciech Jastrzebiec, dziedzic Rytwian i Staszowa w 1416 roku. Tu kwaterował Kościuszko, przechodząc przez Staszów pod Połaniec i 7 maja 1794 roku stoczył potyczkę z korpusem Denisowa i Chruszczewa [ … ]”.
Mapka: Blokada obozu Kościuszki pod Połańcem przez wojska rosyjskie pod dowództwem generała Fiodora Denisowa 8-17 maja 1794 roku
Komentarz Towarzystwa Kościuszkowskiego w Połańcu do powyższych mapek, zamieszczony na stronie internetowej www.polaniec.net
Towarzystwo Kościuszkowskie w Połańcu: “Na stronie Biblioteki Narodowej można znaleźć ciekawą mapkę pokazującą obóz wojsk kościuszkowskich pod Połańcem w 1794.
Stanął Kościuszko obozem pod Połańcem i 1 maja 1794 tejże nocy wykomenderował Pułkownika Dembowskiego dla opanowania lasku na lewm skrzydle obozu będącego. Co uskutecznionem zostało i nieprzyjaciel próżno się prez 8 dni bronił. Na koniec obóz z największą nagłością zebrawszy zrejterował się ku Stopnicy, paląc lasy, którędy marsz obracałl Kościuszko i 16 maja ruszył za nim na lewe skrzydło. Wojska było pod komendą Gen. Zajączka, las zaś i okopy i bateryje Komend: Dembowski Pułkownik Strzelców celnych.
Pomimo że mapka jest niedokładna i zawiera wiele błędów (np. przebieg rzek), to jest dowodem na to, że pod Połańcem doszło wtedy do 6 potyczek z Rosjanami i spalona została część miasta tzw. Zamoście oraz Skład Solny (dziś w miejscu Składu znajduje się elektrownia)”.
Portal Polaniec.com.pl serdecznie zaprasza turystów i gości do odwiedzenia naszego miasta i przejścia “szlakiem kościuszkowskim”. Oprócz pamiątek po Uniwersale Połanieckim – Pomniku Kościuszki, Kopcu Kościuszki można zobaczyć wiele ciekawych obiektów np. Plac Uniwersału Połanieckiego – rynek, cmentarzyk kosynierów, galerię kościuszkowską, wybudowany w latach 1897-1899 neoromański kościół pw. św. Marcina, dworek szlachecki w Ruszczy z przełomu XVIII/XIX, dąb Kościuszki w Ruszczy, zobaczenia przepięknych krajobrazów na skarpie wiślanej – panoramę nadwiślańską, Winną Górę gdzie znajdują się głazy upamiętniające pierwszy kościół pod wezwaniem św. Katarzyny i kaplicę św. Mikołaja, grodzisko kasztelanii połanieckiej i wiele innych ciekawych miejsc.