W dniu 4 czerwca 2023 roku na stoku Górki Środulskiej odbyło się ciekawe wydarzenie kulturalno-historyczne, jakim była rekonstrukcja bitwy o Sosnowiec. W widowisku wzięło udział ponad 100 osób z 9 profesjonalnych grup rekonstrukcji historycznej, które przypomniały mieszkańcom regionu chwalebną bitwę z 1863 roku. Nie mogło zabraknąć niezastąpionych Kosynierów z Towarzystwa Kościuszkowskiego w Połańca, którzy w liczbie 11 osób promowali miasto i gminę Połaniec.
W trakcie wydarzenia widzowie mieli okazję zobaczyć szarżę kosynierów na umocnienia rosyjskie, salwy oddawane przez oddziały strzelców obu stron konfliktu i szarżę polskiej kawalerii. Słychać było donośne echo huku z karabinów, wystrzały armatnie i okrzyki walczących naprzeciw sobie oddziałów powstańczych i rosyjskich. W pierwszej scenie przedstawiono szturm na rosyjską komorę celną w Sosnowcu w dniu 5 lutego 1863 roku przeprowadzony przez powstańców pod wodzą Apolinarego Kurowskiego. Powstańcy zdobyli wówczas stację kolei warszawsko-wiedeńskiej i opanowali cały tzw. trójkąt graniczny, organizując na wyzwolonym obszarze polską administrację. W drugiej fazie odtworzono przegraną przez powstańców bitwę o Miechów z dnia 17 lutego 1863 roku rozpoczętą atakiem Żuawów Śmierci na cmentarz pod wodzą Françoisa Rochebrun. W ostatniej fazie bitwy szturm polskich kosynierów i strzelców wyparł Rosjan z komory celnej, którzy uciekając w kierunku granicy pruskiej wpadli wprost na polską kawalerię. Wydarzenie to miało ogromne znaczenie dla powstania styczniowego, ponieważ zachęciło wielu młodych ludzi z Królestwa Polskiego i ziem zaborów pruskich i austriackich do wstępowania w szeregi powstańców, z nadzieją na dalsze sukcesy.
Rekonstrukcja odbyła się w pięknej scenerii. Spotkała się ze znakomitym przyjęciem i zainteresowaniem mieszkańców i odwiedzających w tym dniu Sosnowiec. Była wyjątkową okazją, aby przypomnieć o tym wydarzeniu, przypomnieć jego ogromne znaczenie dla całej historii Polski oraz przypomnieć o bohaterstwie powstańców, którzy walczyli o wolność swojej ojczyzny. Inscenizacja odbyła się w ramach finału Sosnowieckiego Tygodnia Dziecka, przypomniała mieszkańcom i turystom o wyjątkowym wydarzeniu w historii Polski. Organizatorzy planują kontynuację tego typu przedsięwzięć w przyszłości, co na pewno spotka się z dużym zainteresowaniem mieszkańców i turystów.
Nadzór merytoryczny nad całością prowadzonych działań i ich zgodność historyczną sprawuje prof. dr hab. Dariusz Nawrot, Dyrektor Instytutu Zagłębia Dąbrowskiego, działającego w strukturach Pałacu Schoena Muzeum w Sosnowcu.
– Bitwa o Sosnowiec miała duże znaczenie wojskowo-strategiczne, ale także propagandowe, zarówno na obszarze Królestwa Polskiego, jak i za granicą. Zwycięstwo zachęciło rzesze młodych ludzi z Królestwa Polskiego i ziem zaborów pruskiego oraz austriackiego do wstępowania w szeregi oddziałów insurgentów, z nadzieją na udział w równie spektakularnych sukcesach. Opanowanie przez powstańców ważnego ośrodka przemysłowego, jakim było Zagłębie Dąbrowskie, wraz z sukcesami Mariana Langiewicza, zaświadczało o sile polskiego powstania i tworzyło nadzieję na wygraną, do której ostatecznie przyczynić się miała interwencja mocarstw, z Francją Napoleona III na czele – wskazuje prof. dr hab. Dariusz Nawrot.
Projekt przygotowała Anna Makarska, historyk, kustosz w Dziale Historii i Kultury Miasta Pałacu Schoena Muzeum w Sosnowcu. Wydarzenie dofinansowano ze środków biura „Niepodległa” w ramach programu dotacyjnego „Powstanie styczniowe 1863-1864”.
Redakcja portalu wyraża słowa uznania dla członków Towarzystwa Kościuszkowskiego w Połańcu, którzy poświęcają swój wolny czas, aby promować Połaniec. Ich społeczna praca i zaangażowanie przynoszą wymierne korzyści dla miasta i gminy. To dzięki nim więcej osób pozna historię naszej małej Ojczyzny i doceni jej bogate dziedzictwo.
Zobacz fotorelację z inscenizacji historycznej